Móc cẩu là một thiết bị quan trọng trong việc nâng hạ và di chuyển hàng hóa. Chúng bao gồm cầu trục, cổng trục và cuối cùng là cẩu trục. Thiết bị này, còn được gọi là móc treo, được sử dụng để cố định và cho các hoạt động nâng và vận chuyển. Vậy móc cẩu trục được phân thành những loại nào? Cấu tạo của móc cẩu trục ra sao? Cùng cầu trục Hoàng Anh tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé.
Thế nào là móc cẩu trục?
Móc cẩu trục hay còn gọi là móc cẩu là loại móc treo chuyên dùng cho các cơ cấu nâng hạ vật nặng. Bộ phận này được gắn vào pa lăng cầu trục làm mỏ neo để nâng hạ và di chuyển vật. Bộ phận này còn có tên gọi tiếng Anh là Hook.
Các tính chất cơ bản của móc cẩu có thể thấy rõ được thông qua việc sử dụng dây xích hoặc dây cám như cáp treo xích, cáp treo dây và cáp cẩu vải để nâng tải nặng.
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại móc cẩu khác nhau được thiết kế phù hợp với tải trọng của thiết bị cẩu.
Điều này giúp khách hàng có nhiều cơ hội hơn để kiểm tra xem các phụ kiện có phù hợp và đồng bộ với cầu trục hay không. Còn về nơi xuất xứ thì móc cẩu có xuất xứ từ nhiều nước như Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc. Do đó, giá cả và chất lượng cũng khác nhau để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Các loại móc cẩu trục được sử dụng phổ biến
Các loại móc cẩu trục được phân biệt với nhau dựa theo đặc điểm cấu tạo và kiểu lắp đặt. Cụ thể:
Phân loại móc cẩu trục theo cách lắp đặt
Sau khi móc cẩu được kết nối với dây tải hoặc xích tải, đối với tải trọng nhỏ, người ta chia hình dạng móc cẩu trực tiếp không có pully, và bộ phận này được chia thành hai loại là móc tròn và móc chốt.
- Eye Hook được gắn vào xích bằng dây buộc xích hoặc để tải dây bằng cáp treo hoặc dây buộc cáp.
- Loại thứ hai là móc cẩu chốt – hay móc cẩu gài: Clevis Hook được gắn trực tiếp vào dây xích. Móc cẩu dùng cho palang cầu trục thường là móc cẩu puly, puly dây dẫn cáp hoặc puly đĩa xích để quấn và nhả xích. Đặc biệt, móc cẩu palang có khả năng xoay 360 độ tạo độ đệm cân bằng tốt cho việc nâng hạ vật nặng, giảm lực quán tính sinh ra trong quá trình vận hành.
Phân loại móc cầu trục dựa vào cấu tạo của khóa
Được phân loại theo cấu tạo của khóa, hiện nay có 4 loại móc cẩu được sử dụng nhiều như:
- Móc cẩu lưỡi gà – Sting Hook: có đặc điểm là hàm móc khá rộng. Nó nhằm mục đích tăng hiệu quả của việc loại bỏ móc cũng như móc, tối ưu hóa việc lắp đặt, loại bỏ tấm sắt, dây thừng và nâng dây treo.
- Móc an toàn hoặc Móc tự khóa: loại móc Safety Hook này có thiết bị khóa tự động, dễ sử dụng và an toàn. Móc rất rộng và có thể tự khóa khi móc được tải.
- Móc cẩu thu xích hay móc cẩu gài (Grab Hook): đây là móc cẩu có rãnh có kích thước bằng đường kính của xích. Rãnh này dùng để rút ngắn xích khi cần trục nâng trong quá trình nâng hạ vật nặng.
- Móc cẩu xoay (Swivel Hook): loại móc cẩu này không phổ biến bằng ba loại trên. Loại móc cẩu này có thể xoay 360 độ để tránh quấn xích. Điều này giúp làm việc với móc tải dễ dàng hơn.
Phân loại dựa trên số lượng móc cẩu
Ngoài ra, móc cẩu còn được phân thành móc đơn và móc kép theo số lượng. Loại móc cẩu đơn có thể nâng lên đến 5 tấn hành lý và vật nặng. Mặt khác, móc cẩu kép kết hợp hai, ba hoặc nhiều pully và có thể chịu được tải trọng cao hơn nhiều.
Mỗi loại móc có giới hạn khối lượng công việc như nhau và tính năng sử dụng của các loại móc này cũng khác nhau do mỗi loại móc phù hợp với từng nhiệm vụ.
Móc được kết nối giữa cáp thép hoặc dây xích để nâng và hạ các cuộn dây từ 0,5 tấn đến tải nặng hơn. Khi sử dụng, nên kiểm tra độ an toàn của các phụ kiện cáp thép và móc cẩu nên được kiểm tra 6 tháng một lần, và nên thay móc khi độ biến dạng vượt quá 5%.
Móc cẩu trục và cấu tạo, đặc điểm riêng.
Móc cẩu trục thường được làm bằng thép hợp kim cacbon cao nhập khẩu từ Nhật Bản, Hàn Quốc… có độ bền rất cao.
Một chiếc móc cẩu thường bao gồm bốn phần: móc, đinh, tấm chặn và puly, được kết nối chặt chẽ với nhau để đảm bảo an toàn cho người và vật trong quá trình nâng hạ.
Móc cẩu hiện nay được sử dụng rộng rãi trong việc lắp đặt các thiết bị nâng hạ, vận chuyển. Về mặt cấu tạo, móc cẩu bao gồm một móc câu, một tấm chặn, một chốt và một puly. Trong đó puly đóng vai trò là thanh dẫn cáp cho phép cầu trục, tời nâng và tời kéo giúp chuyển hướng cáp.
Mặt khác, puly cáp còn làm tăng sức kéo của tời và palăng. Thiết bị có cấu tạo dạng đĩa tròn, có các khe để vắt dây cáp. Các puly có thể được lắp đặt riêng lẻ hoặc nhiều puly có thể kết hợp thành một cụm, tùy theo nhu cầu sử dụng thực tế. Puly hiện nay được làm với kích thước tiêu chuẩn từ 200mm đến 800mm.
Puly được phân thành các loại Puly cố định, Puly bù, Puly động, Puly cứu trợ, Puly xích, Puly xích, Puly đúc, Puly hàn, ổ lăn, Puly ổ trục trơn. Vật liệu sản xuất là thép, đúc hoặc cứng để có độ bền cao và giảm thiểu sự ăn mòn. Phần móc của móc cẩu gồm móc đóng tự động, móc mở, móc xoay.
Ứng dụng phổ biến của móc cẩu
Móc treo hàng hóa hay còn gọi là móc chuyên dụng, một trong những phụ kiện cần thiết trong lĩnh vực xây dựng, cẩu hàng, nâng hạ, vận chuyển hàng hóa …
Móc được kết nối giữa dây cáp thép hoặc dây xích để nâng hoặc tải các cuộn từ 0,5 tấn đến vật nặng hơn. Khi sử dụng, cần kiểm tra độ an toàn của phụ kiện cáp thép và móc cẩu 6 tháng một lần, thay móc khi độ biến dạng vượt quá 5%.
Về xuất xứ: Móc cẩu thường được nhập khẩu từ các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc và các nước Liên Xô.
Lựa chọn và sử dụng móc cẩu trục như thế nào?
- Nhu cầu sử dụng móc cẩu tăng cao nên các nhà sản xuất đa dạng hóa sản phẩm để mang đến cho khách hàng nhiều sự lựa chọn. Khách hàng nên lựa chọn móc cẩu dựa trên yêu cầu sử dụng thực tế và đặc điểm cấu tạo của cẩu. Đồng thời, cần lắp móc cẩu theo thiết bị xếp dỡ hàng hóa theo quy định.
- Nếu móc bị mòn hoặc cong vênh hơn 5% thì nên thay mới. Khi đó, các kỹ thuật viên nên thường xuyên kiểm tra móc cẩu trong quá trình vận hành. Để đảm bảo an toàn và thay thế kịp thời, tốt nhất bạn nên kiểm tra thường xuyên mỗi tháng một lần.
Những thông tin trên nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về móc cẩu của mình và đưa ra lựa chọn phù hợp với nhu cầu của mình.
Những lưu ý quan trọng cần nắm vững trước khi sử dụng móc cáp cẩu
Việc móc cầu trục thao tác khá đơn giản nhưng không thể tránh những nguy hiểm có thể xảy ra trong quá trình sử dụng, vì vậy người dùng cần lưu ý những điểm quan trọng sau:
- Chọn đường kính và số lượng cáp chính xác bằng cách phát hiện vị trí chính xác của trọng tâm của một vật chuyển động.
- Công nhân nên kiểm tra dây cáp trước khi treo hàng. Các sợi dây dùng để treo tải phải đối xứng và tạo thành một tam giác cân.
- Dự kiến trọng lượng hàng hóa cần vận chuyển và lựa chọn móc có sức nâng phù hợp. Trọng lượng gói hàng thường được ước tính thông qua quy trình kết hợp đánh giá và đo lường trực quan bằng thiết bị chuyên dụng.
- Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ phụ trợ cần thiết để treo cáp cẩu.
- Người sử dụng phải sử dụng cáp có tải trọng phù hợp và các thiết bị hỗ trợ nâng hạ khác để đảm bảo hiệu quả công việc và an toàn cho người lao động.
- Không bao giờ đến gần khu vực có vật nặng đang được nâng lên. Ngoài ra, để đảm bảo mức độ an ninh cao nhất, chủ sở hữu công trường và bến bãi phải treo biển báo cấm những người không có thẩm quyền di chuyển hoặc ra vào khu vực hoặc nhà kho.